Հաշվեքննիչ պալատը հաստատել է «Օդի աղտոտվածության նվազեցման» կատարողականի հաշվեքննության ընթացիկ եզրակացությունը։
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) տվյալներով օդի աղտոտվածության հետևանքով աշխարհում տարեկան գրանցվում է 6.7 մլն մարդու վաղաժամ մահ[1]: Օդի աղտոտվածությունը մահերի 2-րդ ռիսկի գործոնն է՝ բարձր զարկերակային ճնշումից հետո: Այս գործոնով պայմանավորված վնասի չափը համաշխարհային տնտեսության վրա գնահատվում է տարեկան 8.1 տրիլիոն դոլար կամ համաշխարհային ՀՆԱ-ի 6.1%-ը։
ԱՀԿ տվյալներով, մթնոլորտային օդի աղտոտվածությանը վերագրվող մահերի ցուցանիշով (70 մահ 100,000 բնակչի հաշվով) Հայաստանը աշխարհի 183 երկրների շարքում 144-րդն է։ Այս ցուցանիշը համաշխարհային միջինից բարձր է 19%‑ով, իսկ միջին եվրոպականից՝ 2.6 անգամ: Հայաստանում օդի աղտոտվածությամբ պայմանավորված մարդու առողջությանը հասցված վնասի ֆինանսական չափը գնահատվում է տարեկան 1.45 մլրդ դոլար կամ ՀՆԱ-ի 10.6%‑ը։
Հաշվեքննության ընթացքում արձանագրվել են մի շարք հիմնարար խնդիրներ՝ կապված օդի աղտոտվածության կառավարման արդյունավետության հետ․
- Օդի որակի ՀՀ ստանդարտները բավարար չեն բնակչության առողջության պաշտպանության համար։
- Առկա չեն ժամանակին, որակյալ և համապարփակ տվյալներ՝ օդի պահպանության արդյունավետ կառավարում իրականացնելու համար։
- Մթնոլորտային օդի պահպանության բնագավառում պետական կառավարման նպատակով չեն սահմանվել օդի աղտոտվածությամբ պայմանավորված վաղաժամ մահերի ու ոլորտային արտանետումների կրճատման թիրախներ և դրանց հասնելու համակարգված միջոցառումներ:
Հաշվեքննության արդյունքներով Հաշվեքննիչ պալատը ներկայացրել է 7 առաջարկներ, որոնք ուղղված են մթնոլորտային օդի պահպանության բնագավառում հանրային կառավարումը միջազգային չափանիշներին համապատասխան բարելավելուն՝ վերջնարդյունքում օդի աղտոտվածությամբ պայմանավորված վաղաժամ մահերի կրճատման նպատակին հասնելու հեռանկարով։
Հաշվեքննության մանրամասներին հնարավոր է ծանոթանալ հետևյալ հղմամբ.
[1] Այս և հաջորդիվ ներկայացված տվյալների աղբյուրների վերաբերյալ մանրամասները ներկայացված են հաշվեքննության հաշվետվության մեջ:
* * *
Հաղորդագրությունից օգտվելու դեպքում հղումը սկզբնաղբյուրին պարտադիր է:
secretariat@armsai.am
www.armsai.am
LinkedIn: audit-chamber-of-armenia