Պրո­բացիայի ծառայությունը, որը նպատակ է հե­տա­պնդում ավանդականի փոխարեն վերականգ­նողական արդարադատություն կիրառելու ճանա­պար­հով նպաստել շահառուների վերասոցիալա­կա­նացմանը՝ դրանով իսկ մեղմելով հանրային անվտանգության հետ կապված ռիսկերը, մեր երկ­րում համեմատաբար «երիտասարդ» պատմութ­յուն ունի։

Տվյալ հաշվեքննության նախաձեռնմանը նպաս­տեց պրոբացիայի շահառուների կազմում կրկնա­հանցագործություն կատարած անձանց տեսա­կա­րար կշռի աճի միտումը:

Հաշվեքննիչ պալատը գնահատել է Պրոբացիայի ծա­ռայության վերասոցիալակա­նաց­ման միջոցա­ռում­ների արդյունավետությունը և ներկայացրել բա­րելավմանը միտված առաջարկություններ։

Հաշվեքննությամբ արձա­նագրվեց, որ 2023 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ պրոբացիայի 4252 շահա­ռու­նե­րից միայն 1/3‑ի համար է իրականացվել ռիսկերի գնա­հա­տում, իսկ 2/3‑ը շարունակել է մնալ «չճանաչ­ված», հետևաբար նաև՝ առանց հասցեական միջո­ցա­ռումների իրականացման հնարավորության։ Բա­ցահայտվել են ռիսկերի գնահատում անցած շա­հառուների 11.5%-ի կամ պրոբացիայի շահա­ռու­նե­րի 3.3%-ի կա­րիքները:

Արձանագրվել է նաև, որ վերասոցիալա­կա­նաց­ման միջոցառումներին մասնակցել է 359 շահառու կամ շահառուների թվի 8%-ը, իսկ անչափահաս 33 շա­հառուներից՝ միայն 7‑ը կամ 21%‑ը։

Ընդ որում, վերասոցիալականացման համակար­գն հիմնականում կենտրոնացած է եղել մշակու­թա­յին և կրոնական միջոցառումների վրա, մինչ­դեռ աշ­խատանքային, կրթական, առողջա­պա­հա­կան և հո­գեբանական աջակցությունը խիստ սահ­մա­­նա­փակ է եղել։

Հաշվեքննությամբ պարզվել է, որ պրոբացիայի շա­հա­ռուների համար իրականացված վերա­սո­ցիա­լականացման միջոցառումների արդյունքների գնահատման մեթոդաբանություն ներդրված չէ, ինչը հանգեցնում է միջոցառումների ար­դյունք­նե­րի վերաբերյալ չափելի տվյալների (օրինակ՝ աշ­խատանքի տեղավորման կամ վարքագծի բարե­լավ­ման ցուցանիշներ) բացակայության։ Այս հան­գա­մանքը դժվարացնում է Պրոբացիայի ծառայու­թ­­յան կողմից միջոցառումների ար­դյու­նավետութ­յան վերլուծությունն ու դրանց շա­րու­նակական բա­րե­լավումը։

Հաշվեքննիչ պալատը ներկայացրել է մի շարք ա­ռա­ջարկներ, որոնց իրագործմամբ հնա­րա­­վոր է բա­րելավել Պրոբացիայի ծառայության գոր­ծու­նեու­թյունը: Դրանք ենթադրում են ներ­դնել պրոբացիայի շահառուների ռիս­կերի ու կարիք­նե­րի գնահատման արդյու­նա­վետ համակարգ, բա­ցահայտված կա­րիք­ները համարժեքորեն հաս­ցեագրող վերասոցիալականացման միջո­ցա­ռում­նե­րի պլանավորման և դրանց արդյունքների գնա­հատման մեխանիզմներ, ինչպես նաև իրականաց­նել նշված գոր­ծողությունների արդյունավետ թվա­յին փոխա­կեր­պում:

* * *

Հաղորդագրությունից օգտվելու դեպքում հղումը սկզբնաղբյուրին պարտադիր է:

secretariat@armsai.am
www.armsai.am
LinkedIn: audit-chamber-of-armenia